یکی از شایعترین معاملاتی که امروزه انجام میشود خرید و فروش خودرو است. این معامله دارای مراحلی است که دانستن آن برای هر شخص خریدار یا فروشنده حائز اهمیت است و قبل از تنظیم سند رسمی انتقال خودرو باید تعویض پلاک انجام شود که به طور کامل و مختصر توضیح داده میشود.
پلاک خودرو یک صفحه فلزی یا پلاستیکی است که برای شناسایی جهت اهداف رسمی، روی وسیله نقلیه نصب میشود. پلاک خودرو دارای یک شناسه ثبت منحصر به فرد است، شماره پلاک هر خودرو منحصربه خودش است و آن شماره روی .ماشین دیگری مشاهده نمیشود که از یکسری اعداد و یک حرف الفبایی تشکیل شده‌استنقل و انتقال خودرو بر اساس ماده ۲۹ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی تنها به موجب سند رسمی قانونی است.
در این مقاله می‌خوانید...
چه مراحلی باید برای انتقال سند خودرو طی شود؟
برای معامله خودرو ابتدا باید مبایعه نامه ای بین طرفین تنظیم شود و باید توجه شود که هنگام معامله خودرو مشخصات کامل خودرو، قیمتی که طرفین توافق کرده‌اند، شماره شاسی ، شماره موتور و وضعیت فعلی خودرو، تاریخ تنظیم سند، زمان مراجعه به تعویض پلاک و همچنین شیوه پرداخت پول ، زمان حضور در دفترخانه و هر آنچه که عرف جهت منافع طرفین معامله ايجاب مي‌کند، در همین قرارداد بهتر است نحوه محاسبه یا میزان خسارت‌های عدم رعایت تعهدات توسط طرفین نیز تعیین شود.
باید در مبایعه نامه خودرو مشخص و قید شود تا در آینده مشکلی پیش نیاید.
پس از تنظیم قرارداد، طرفین بایستی برای تعویض پلاک خودرو به مراکز تعویض پلاک مراجعه و نسبت به فک پلاک قدیم و اخذ پلاک جدید اقدام کنند. در ادامه، به شرح کامل جزییات تعویض پلاک خواهیم پرداخت.
نکته ی قابل توجه اینکه در صورت انجام معامله دو خودرو حتما دو قولنامه یا مبایعه‌نامه مجزا برای این کار تنظیم کنید تا در صورت انجام نشدن تعهدات یک طرف، طرف دیگر مشکلی نداشته باشد.
خریدار باید بلافاصله پس از تعویض پلاک با مراجعه به یک دفترخانه اسناد رسمی اقدام به بنام زدن سند خودرو برای خود نماید ، در غیراین صورت در انتقال بعدی دچار مشکل میشود و موقع فروش خودرو با مشکلات متعددی مواجه میشود که حتی بعضا ممکن است منجر به عدم امکان فروش خودرو بخاطر انتقال مالکیت بشود.
بنابراین در اسفندماه سال ۱۳۹۵ رییس قوه قضاییه در بخشنامه‌ای به تمامی واحد های ثبتی و قضایی تاکید داشت برگ سبز تعویض پلاک ، سند خودرو نیست و مالکیت خودرو تنها با سند تنظیمی در دفاتر اسناد رسمی اثبات میشود، زیرا ممکن است شخصی مالک ده پلاک خودرو باشد اما یک خودرو داشته باشد. بنابراین پس از تعویض پلاک سریعا اقدام به تنظیم سند رسمی نمایید.
چه مراحلی باید برای تعویض پلاک خودرو طی شود؟
تعویض پلاک خودرو یعنی فک پلاک قبلی و نصب پلاک جدید است.
۱.باید یکی از مراکز تعویض پلاک در شهرستان خود را با جستجوی در اینترنت پیدا کنید و به مرکزی که مراجعه کننده کمتری دارد مراجعه کنید تا کارتان زودتر پیش برود.
۲.برای ورود به پارکینگ تعویض پلاک باید مبلغی را پرداخت و یک برگه نوبت دهی دریافت کنید و برای خروج این برگه را برای خروج تحویل داده و خارج شوید.
۳.پوشه ای را دریافت کرده، مدارک مورد نیاز را در داخل پوشه گذاشته وجهت بررسی نهایی به کارشناس حقوقی غرفه مربوطه تحویل دهید.
۴.دریافت یک کاغذ توسط خریدار برای بازدید خودرو و حضور یک افسر در تعویض پلاک که شماره شاسی، شماره موتور، شماره بدنه و اصالت خودرو را بررسی و تایید کند.
۵. برگه تایید بازدید فنی به همراه شرایط خلافی خودرو به شما داده میشود. در صورتی که خودرو دارای خلافی باشد، این مبلغ باید توسط فروشنده پرداخت شود.
۶. واریز وجه تعویض پلاک برابر تعرفه به حساب خزانه در باجه بانک ملی(۱۲۰ هزار تومان هزینه بابت پلاک و هزار و ۷۳۱ تومان بابت مجموع خدمات هوشمندسازی از جمله پست، پاکت‌گذاری و … که در مجموع ۱۵۷هزار و ۷۳۱ تومان در مرکز شماره‌گذاری از مالکان خودرو اخذ میشود)
۷. پس از تایید نقل و انتقال و سند مالکیت خودرو، دستور فک پلاک و سپس برگه سبز خودرو را دریافت می‌کنید و پس از آن پلاک قدیم را تحویل انبار پلاک داده و پلاک جدید دریافت می‌کنید.
۸. تحویل پلاک پیشین به انبار و دریافت و نصب پلاک جدید.
چه مدارکی برای تنظیم سند قطعی در دفاتر اسناد رسمی لازم است؟
- برگ سبز اخذ شده از ناجا (شناسنامه خودرو)
- تاییدیه نقل و انتقال خودرو که از مراکز تعویض پلاک صادر شده است.
- بنچاق قبلی و یا برگ کمپانی (به نام فروشنده)
- اصل مدارک شناسایی خریدار و فروشنده
- بیمه نامه شخص ثالث
- کارت سوخت
- برگ مفصاحساب پرداختی عوارض سالانه شهرداری
- لازم به ذکر است که دفاتر اسناد رسمی تکلیفی در خصوص اخذ مالیات مشاغل و عدم خلافی خودرو ندارد.
مدارک لازم خریدار و فروشنده جهت تعویض پلاک:
- کارت شناسایی خودرو(درصورت مفقود شدن کارت شناسایی اخذ تعهد از مالک یا نماینده قانونی وی الزامی میباشد)
- سند مالکیت خودرو (برگ سبز صادر شده توسط ناجا)
- حضور طرفین معامله ( یا وکیل قانونی آنها)
- مدارک شناسایی طرفین معامله (اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی فروشنده و خریدار)
- مدارک احراز سکونت خریدار و ادرس کدپستی شماره تلفن ثابت (سند خانه، قولنامه یا اجاره نامه ای که حداقل یک ماه از آن گذشته باشد یا آخرین قبض پرداختی یا دفترچه بیمه )
- استعلام خلافی خودرو و ارائه‌ی مفصاحساب از اجراییات در صورت عدم پرداخت جرایم معوقه و همچنین گواهی مفاصا حساب عوارض شهرداری
- اصل فیش پرداخت بهای پلاک بر اساس تعرفه
- کارت سوخت
- بیمه شخص ثالث معتبر
- برگه معاینه فنی (خودروهای شخصی و دولتی که بیش از ۴ سال از مدل آن سپری شده باشد و خودروهای عمومی که بیش از یک سال از مدل آن ها سپری شده باشد)
- پرداخت هزینه دریافت پلاک و ارائه کارت شناسایی (عرفا به عهده خریدار است)
معامله خودرو با سند وکالت:
سند وکالت از نظر قانونی به معنی سند مالکیت نیست بنابراین برای معامله خودرو با سند وکالتی باید نکاتی رعایت شود، اولا، در سند وکالت اختیار تام و کامل خود را جهت انجام هر نوع معامله نسبت به خودرو به هرشخص و حتی به خود و اختیار دریافت وجه معامله و تصرف در آن حتماً در سند وکالت قید شود. دوماً، فوراً پس از گرفتن چنین وکالتی فوراً مبایعه نامه‌ای عادی تنظیم و امضا کرده و خودرو را وکالتا به خود بفروشید.
تنظیم وکالت جهت فک پلاک:
اگر فروشنده یا خریدار یا هردو، نخواهند و یا نتوانند جهت فک پلاک حضور یابند میتوانند با مراجعه به دفترخانه تقاضای تنظیم وکالت جهت فک پلاک کنند که این موضوع به دو صورت قابل مطرح شدن است:
۱.تنظیم وکالت کاری و فک پلاک:
در این صورت با امضای وکالت از طرف فروشنده، خریدار به عنوان نماینده و وکیل وی و حتی بدون نیاز به حضور فروشنده به مراکز تعویض پلاک مراجعه و مراحل قانونی را انجام میدهد و بعد از فک پلاک خودرو مجدداً به همراه فروشنده جهت تنظیم سند قطعی خودرو به دفترخانه مراجعه میکنند.
۲.تنظیم وکالت فروش خودرو:
که با امضای فروشنده دیگر نیازی به حضور وی در مراکز فک پلاک و پس از آن در دفترخانه نیست و تمامی مراحل توسط خریدار (وکیل) انجام میشود.
البته با تنظیم وکالت مطابق عرف شخصی که جهت حضور در مراکز تعویض پلاک عذری دلشته باشد بابد هزینه وکالت را متقبل شود.
معایب خرید و فروش خودرو به صورت وکالتی:
۱.قانون جدید رسیدگی به تخلفات راهنمایی و رانندگی مسئولیت های ناشی از تخلفات را متوجه صاحب خودرو دانسته بنابراین در صورت تنظیم هرگونه وکالت، طرفین ضمن توافق با یکدیگر، فروشنده باید با درج مدت زمان مناسب جهت تعویض پلاک در وکالت‌نامه خریدار را ملزم به تسریع در فک پلاک کند، همچنین فروشنده باید از دادن حق توکیل به خریدار خودداری نماید.
۲.دوام اعتبار وکالت در قوانین وابسته به شرایطی است که گاهی از حوزه اختیارات فروشنده و خریدار خارج است. فوت فروشنده (موکل)، یکی از مواردی است که موجب تزلزل اعتبار وکالت شده و به دلیل اینکه با سیستم ثبت آنی معاملات در دفاتر اسناد رسمی به کار گرفته شده است بعد از فوت فروشنده امکان تنظیم سند برای خریداری که با اخذ وکالت اقدام به تعویض پلاک کرده نمیباشد، لذا خریدار متحمل ضرر و زیان میشود.
مزایای تنظیم سند خودرو قطعی در دفاتر اسناد رسمی:
مطابق ماده ۲۹ قانون جدید راهنمایی و رانندگی پس از فک پلاک خودرو، فروشنده و خریدار باید با مراجعه به دفاتر اسناد رسمی سند قطعی خودرو را تنظیم و امضا کنند و برگ سبز خودرو به هیچ عنوان سند مالکیت خودرو محسوب نمیشود.
در مواردی ممکن است شخصی خودرویی را می‌فروشد و تحویل خریدار میدهد اما خریدار برای تعویض پلاک خودرو حاضر نمیشود و همچنان از پلاک خریدار استفاده میکند.در چنین مواردی چه اقداماتی باید انجام داد؟
وقتی که فروشنده به موجب قرارداد عادی خودروی خود را به دیگری منتقل میکند، اصولا خریدار از فروشنده وکالت رسمی در تعویض پلاک و نقل و انتقال رسمی خودرو اخذ میکند. در این حالت ممکن است مدت‌ها به مراکز تعویض پلاک مراجعه نکند و با پلاکی که به نام فروشنده است تردد کند و جریمه به نام فروشنده ثبت میشود و علاوه بر آن اگر فروشنده خودروی جدیدی خریداری کند پلاک قبلی به وی داده نمیشود.
راه حل این مشکل: تقدیم دادخواست الزام خریدار به فک پلاک خودرو، در مراجع قضایی میباشد، در این حالت فروشنده خودرو قرارداد بین خود و خریدار و همچنین درصورت وجود وکالت‌نامه رسمی به خریدار کپی آن را پیوست دادخواست خود کرده و از دادگاه تقاضای فک پلاک خودرو را مطرح مینماید.
بهتر است برای تسریع در روند کار و جلوگیری از پلاک خودرو توسط خریدار، فروشنده یا وکیل وی در کنار خواسته ی الزام خریدار به فک پلاک خودرو تقاضای صدور دستور موقت مبنی بر توقیف فیزیکی خودرو را نیز مطرح کند.
نتیجه‌گیری:
با توجه به اینکه یکی از شایعترین معاملات بین افراد معامله خودرو است بنابراین باید توجه کرد که قبل از انتقال سند خودرو حتما تعویض پلاک خودرو صورت بگیرد و بعد در دفاتر اسناد رسمی به صورت رسمی به ثبت برسد.
البته پلیس راهور و داشتن برگ سبز را مبنی بر مالکیت شخص قرار میدهد درصورتی که اداره ثبت علاوه بر برگ سبز داشتن سند رسمی مالکیت پلاک قرار میدهد.بنابراین تعویض پلاک و وجود برگ سبز دلیل مبنی بر مالکیت خریدار محسوب نمیشود.
فک پلاک خودرو و نصب پلاک جدید و همچنین انتقال سند رسمی خودرو از طریق حضور طرفین یا حضور یک طرف با وکالت از طرف دیگر یا حضور یک شخص سوم با دو وکالت از دو طرف انجام میشود.
درصورتیکه سوالی در خصوص تعویض پلاک خودرو دارید با ما در میان بگذارید
درصورتیکه تمایل به مشاوره با وکیل حقوقی و بهترین وکیل تهران دارید میتوانید بصورت آنلاین از وکیل مورد نظر نوبت گرفته و یا بصورت تلفنی مشاوره (رایگان ) دریافت نمایید.
