در بسیاری از مناطق به علت فقر فرهنگی و اجتماعی، عوامل محیطی جغرافیایی ،خانوادگی و قومی و قبیله‌ای افراد مرکتب رفتارهایی میشوند که در قانون جرم انگاری شده و مجازاتی را در پی دارد، یکی از این رفتارها در بین مردم و به طور عامیانه ضرب و شتم نام دارد که در اصطلاح صحیح به آن ضرب و جرح گفته میشود، این جرم پیامد هایی به همراه دارد که موجب میشود علاوه برافراد به جامعه به نظم عمومی زیان و خلل وارد شود.
ضرب:
در لغت به معنای زدن است، پس درصورتی که ضربات و صدماتی بر بدن دیگری وارد شود، آثاری قابل مشاهده بدون خون ریزی داشته باشد و موجب کبودی و سیاهی، تورم، پیچ خوردن مفاصل شود را ضرب میگوید.
جرح:
به معنی رخم شدن است که با ایراد صدمات وارده موجب آثاری قابل رویت است که موجب سوختگی، پارگی، بریدگی ، خراش و خون ریزی میشود، همچنین شکستگی استخوان ها و یا قطع عضو نیز از جمله مصادیق جرح می‌باشد.
شتم:
به معنای دشنام و ناسزاگویی است که در زمره جرایم توهین و افترا قرار میگیرد، که هنگام نزاع حین درگیری افراد مرتکب فحاشی میشوند، به همین دلیل به طور عامیانه ضرب و شتم گفته میشود اما اصطلاح صحیح آن ضرب و جرح می‌باشد.
ضرب و جرح عمدی:
- هرگاه شخصی به قصد ایراد جرح یا قطع عضو دیگری و با آگاهی و به عمد مرتکب فعل یا ترک فعلی شود که منجر به ایراد صدمه و جنایت شود، حتی اگر قصد ارتکاب آن جنایت و صدمه را نداشته باشد ولی عمل او نوعا موجب جرح و صدمه شود و ازاینکه فعل یا ترک فعل آن رفتار موجب جنایت یا صدمه میشود آگاهی کامل داشته باشد و یا طوری باشد که عرف عدم آگاهی از آن موضوع را نپذیرد در هر حالت عمل مرتکب عمدی محسوب میشود، بنابراین اگر شخصی در صحنه نزاع و درگیری برای دور کردن دیگری از وسیله ای که نوعا مجرمانه محسوب میشود مانند چاقو استفاده کند و موجب ایراد صدمه و جرح شود عمل مرکب عمدی تلقی میشود.
- همچنین امکان دارد گاهی شخصی قصد ایراد صدمه و جنایت بر دیگری را نداشته باشد وعمل او نیز نوعا منجر به ایراد صدمه نشود ولی رفتار او نسبت به طرف مقابل به واسطه ضعف جسمانی، پیری، بیماری، یا سن کم نوعا منجر به جراحت و ایراد صدمه و یا قطع عضو شود، در چنین مواقعی اگر مرتکب نسبت به این موضوع آگاه باشد، در این صورت رفتار و عمل وی عمدی محسوب میشود.
ضرب و جرح شبه عمدی:
- گاهی ممکن است مرتکب نسبت به قربانی قصد رفتار و عملی را داشته اما قصد جنایت و ضرب و جرح وارد شده یا نظیر را نداشته باشد
- همچنین ممکن است مرتکب، جهل به موضوع داشته و مرتکب عملی شود که منجر به ایراد صدمه و جنایت شود
مجازات ضرب و جرح چیست؟
براساس ماده ۶۱۴ قانون مجازات اسلامی هرکس عمدا به دیگری جرح یا ضربی وارد آورد که موجب نقصان یا شکستن یا از کار افتادن عضوی از اعضا یا منتهی به مرض دایمی یا فقدان یا نقص یکی از حواس یا منافع یا زوال عقل مجنی علیه گردد، دو حالت متصور است:
- اگر جراحت و صدمه وارده با یک ضربه منجر به زوال یا نقصان منفعت شده باشد دیه ضربه یا جراحت در دیه بیشتر تداخل می‌کند و تنها دیه زوال یا نقص منفعت که بیشتر است، پرداخت میشود، برای مثال در صورتی با ایراد یک ضربه به سر موجب شکستگی و زوال یاذنقص در عقل شود، تنها دیه ی نقص در کارایی عقل که بیشتر است گرفته میشود
- اگر زوال منفعت یا نقصان برشخصی با ضربه ای دیگر، غیر از ضربه‌ای که جراحت را ایجاد کرده است، وارد شود یا ضربه وارده موجب زوال یا نقصان منفعت نباشد و با آن ضربه و جراحت، منفعت هم دچار صدمه شود یا باعث نقص در کارایی آن قسمت از بدن که مورد اصابت قرار گرفته بشود، دیه ی ضربه یا جراحت و دیه ی منفعت، هریک جداگانه باید مورد بررسی قرار بگیرد.
در ادامه ی ماده قانونی مذکور آمده است؛
در مواردی که قصاص امکان نداشته باشد چنانچه اقدام وی موجب اخلال در نظم و صیانت و امنیت جامعه یا بیم تجری مرتکب یا دیگران گردد به دو تا پنج سال حبس محکوم خواهد شد و در صورت درخواست مجنی علیه مرتکب به پرداخت دیه نیز محکوم میشود«.
- گاهی در مواردی که مرتکب ضرب و جرح علاوه بر دیه، به حبس تعزیری محکوم میشود، زمانی است که قاضی تشخیص میدهد اقدام مرتکب منجر به اخلال نظم وامنیت جامعه شده است، همچنین زمانی که وسیله ای که موجب ایراد صدمه و جراحت میشود در این حالت مرتکب به سه ماه تا یک سال حبس محکوم میشود.
- همچنین زمانی که با استفاده از وسیله‌ای مجرمانه مانند چاقو یا اسلحه و نظیر آن که موجب ایراد جرح و صدمه میشود اما منجر به زوال منفعت نمیشود نیز علاوه بر دیه به حبس تعزیری به مدت سه ماه تا یک سال نیز نیز محکوم میشود. در چنین حتی با گذشت شاکی خصوصی یا شخصی که مورد ضرب و جرح قرار گرفته نیز به علت اینکه ابن جرم دارای جنبه عمومی می‌باشد و موجب مختل شدن نظم و امنیت در جامعه میشود، مرتکب همچنان تحت تعقیب قرار میگیرد و به مجازات معین شده محکوم خواهد شد.
درنتیجه با دقت در این ماده میتوان متوجه شد که در صورتی که برای عمل مرتکب در قانون مجازات قصاص پیش بینی شده باشد، مطابق قانون عمل میشود اما اگر برای عمل ارتکابی قصاص ممکن نباشد، مجرم به حبس از دو تا پنج سال محکوم میشود و چنانچه قطع یا جرح عضو به صورت عمدی باشد، شخص بزه دیده می‌تواند در صورت اثبات مجرمیت متهمی که ضربه را بر وی وارد کرده، تقاضای قصاص را طبق موازین قانونی از دادگاه تقاضا کند و در صورتی که قصاص ممکن نباشد نیز می‌تواند اخذ دیه را از دادگاه درخواست کند و در نتیجه مجرم به پرداخت دیه محکوم خواهد شد.
مطابق ماده ۵۶۷ قانون مجازات اسلامی:
در مواردی که رفتار مرتکب نه موجب آسیب و عیبی در بدن گردد و نه اثری از خود در بدن برجای بگذارد ضمان منتفی است لکن در موارد عمدی در صورت عدم تصالح( عدم صلح)، مرتکب به حبس یا شلاق تعزیری درجه هفت ( حبس از نود و یک روز تا شش ماه و شلاق از یازده تا سی ضربه) محکوم می شود.
مجازات نزاع و ضرب و جرح دسته جمعی چیست؟
به طور معمول اشخاصی که در صحنه درگیری و ضرب و جرح دسته جمعی یا خیابانی دستگیر میشوند مدعی هستند که جهت دفاع از خود و یا میانجی گری برای پایان دادن به نزاع وارد درگیری شده اند که اثبات این موضوع بسیار دشوار می‌باشد و سرنوشت حکم با علم قاضی بر اساس ادله موجود تعیین میشود. بنابراین هنگامی که درگیری منجر به نقص عضو شود، هر یک از افرادی که در نزاع شرکت داشته اند به حبس از مدت شش ماه تا سه سال و اگر منازعه و درگیری منجر به ضرب و جرح شود، هر یک از شرکت کنندگان به حبس از سه ماه تا یک سال محکوم خواهند شد،به طور کل تمام افرادی که در درگیری شرکت کرده باشند بخاطر حضور و شرکت در نزاع به مجازات مقرر محکوم خواهند شد.
دیه ی ضرب و جرح:
به موجب قانون مجازات اسلامی دیه صدماتی که در اثر آن رنگ پوستِ بصورت تغییر کند به شرح زیر است:
- در صورت سیاه شدن؛ معادل شش هزارم دیه کامل
- هنگام کبود شدن؛ معادل سه هزارم دیه کامل
- صدمه ای که منجر به سرخ شدن شود؛ معادل یک و نیم هزارم دیه
در صدماتی که منجر به تورم بدن یا پوست سر یا صورت شود، مجرم ملزم به پرداخت ارش لازم خواهد شد و اگر هنگام تورم، بر اثر ضربه وارده پوست به تغییر رنگ هم منجر شود، پرداخت ارش تورم نیز به دیه تغییر رنگ اضافه میشود، همچنین مطابق تبصره یک ماده ۷۱۴ قانون مجازات اسلامی، فرقی بین اینکه عضو دارای دیه مقدر باشد یا نباشد، نیست. همچنین فرقی بین تغییر رنگ تمام یا قسمتی از عضو و نیز بقاء یا زوال اثر آن نمی باشد.
به موجب ماده ۷۱۵ قانون مجازات اسلامی:
جراحات سر و صورت و دیه آنها به ترتیب ذیل است:
- حارصه: خراش پوست بدون آنکه خون جاری شود، یک صدم دیه کامل
- دامیه: جراحتی که اندکی وارد گوشت شود و همراه با جریان کم یا زیاد خون باشد، دوصدم دیه کامل
- متلاحمه: جراحتی که موجب بریدگی عمیق گوشت شود لکن به پوست نازک روی استخوان نرسد، سه صدم دیه کامل
- سمحاق: جراحتی که به پوست نازک روی استخوان برسد، چهارصدم دیه کامل
- موضحه: جراحتی که پوست نازک روی استخوان را کنار بزند و استخوان را آشکار کند، پنج صدم دیه کامل
- هاشمه: جنایتی که موجب شکستگی استخوان شود گرچه جراحتی را تولید نکند، ده صدم دیه کامل
- مُنَقَّله: جنایتی که درمان آن جز با جابه جا کردن استخوان میسر نباشد، پانزده صدم دیه کامل
- مامومه: جراحتی که به کیسه مغز برسد، یک سوم دیه کامل
- دامغه: صدمه یا جراحتی که کیسه مغز را پاره کند، که علاوه بر دیه مامومه، موجب ارش پاره شدن کیسه مغز نیز می باشد.
مراحل رسیدگی به جرم ضرب و جرح چگونه است؟
ضرب و جرح در زمره جرائم کیفری است و به محض طرح دعوا پرونده به دادسرا ارجاع میشود. برای طرح دعوای ضرب و شتم:
- در ابتدا باید به دفتر خدمات قضایی مراجعه شود.
- ۲. در دفاتر خدمات قضایی شکایت کیفری با عنوان ضرب و جرح باید مطرح شود.
- ۳. تاریخ وقوع جرم، مکان و زمان دقیق باید اعلام شود.
- پس از مشخص شدن شعبه‌ی دادگاهی که رسیدگی باید در آن جا صورت گیرد، پرونده به کلانتری محلی که جرم در آنجا صورت گرفته است فرستاده میشود تا تحقیقات اولیه را انجام دهند.
- جرم ضرب و جرح از جمله دعاوی است که اثبات آن با دشواری رو به رو است و برای اینکه صحت ماجرا برای دادگاه احراز سود نیاز به ادله اثباتی با بار اثباتی قوی است ،ادله‌ای مثل صدا عکس و فیلم به عنوان اماره و دلیلی که باعث اقناع قاضی جهت تصمیم گیری بهتر میشود، همچنین این نکته حائز اهمیت است که صرف وجود اینگونه موارد، نمی‌تواند مستند صدور رای قرار گیرد.
- ۶. ادله موجود و تحقیقات انجام شده به دادگستری ارسال شده تا رسیدگی در دادگاه کیفری درجه دو و صدور رای و حکم انجام شود.
- هنگامی که قرار منع تعقیب صادر شود، ظرف مدت ده روز توسط شاکی قابل اعتراض است.
- در صورتی که قرار جلب به دادرسی صادر شود، پرونده به یکی از شعب کیفری فرستاده میشود، اما وقتی که مجازاتی بیش از یک دهم دیه باشد، رای صادره ظرف مدت ۲۰ روز قابل تجدیدنظر در دادگاه تجدید نظر استان است.
لازم به ذکر است دعوی ضرب و جرح را میتوان بدون مراجعه به دفاتر خدمات قضایی و تنها با مراجعه به کلانتری محل هم انجام داد.
نتیجه گیری:
جرم ضرب و جرح از جمله دعاوی کیفری است، که قانونگذار با توجه به میزان صدمه ،نوع صدمه و قصد و نیت مرتکب، مجازات هایی را پیش بینی کرده و در مواردی که در قانون دیه ای جهت خسارات وارده بر بدن مقدر و مشخص نشده باشد، مجرم محکوم به پرداخت ارش میشود، در صورت برخورد با چنین مشکلی و با توجه به حائز اهمیت بودن امنیت افراد و نظم اجتماعی در سطح جامعه ، بهتر است جهت رسیدگی دقیق تر در خصوص این قبیل دعاوی به وکلای مجرب کیفری مراجعه شود.
درصورتیکه تمایل به مشاوره با وکیل حقوقی و وکیل کیفری و بهترین وکیل تهران دارید میتوانید بصورت آنلاین از وکیل مورد نظر نوبت گرفته و یا بصورت تلفنی مشاوره (رایگان ) دریافت نمایید.
سایت فوق العاده عالی ساختین اگه امکانش هست مطالب دقیق تری از متن مبایعه نامه برای اجاره مسکن بذارید
سلام میخاسم بدونم مجازات سوختگی درجه ۲ چیه ؟
ینی همسرم ابجوش پاشیدش ب سمت من چ مجازاتی باید بهش تقدیم بشه؟
باتشکر