سهم الارث درواقع موضوعی است که پس از فوت متوفی بسیار داغ می‌شود و بعضا دیده شده که در تعیین سهم الارث با اختلاف و درگیری بین اعضای خانواده و ورثه مواجه شده اند. در مقاله قبل طبقات ارث را معرفی کردیم در این مقاله نحوه میزان سهم الارث را برای اعضای خانواده از جمله :نوه ،پدربزرگ ،مادربزرگ ،خاله، دایی را بیان کردیم.
آیا نوه ی متوفی ارث می برد؟
در پاسخ باید گفت که تا زمانی که شخص متوفی دارای فرزندی باشد نوادگان او سهم الارثی نخواهند داشت. برای مثال اگر متوفی دارای دو پسر باشد اما یکی از پسران او قبل از فوت متوفی از دنیا رفته باشد در این حالت مطابق با قانون مسلم است که این پسر ارثی از پدر نخواهد برد اما ممکن است سوال شود که فرزند این پسر (نوه ی متوفی) از ترکه متوفی سهم الارث خواهد داشت؟
● در این خصوص باید گفت که اگر متوفی فرزند دیگری داشته باشد ارث به او خواهد رسید و بنابراین به نوه ی متوفی سهم الارثی تعلق نمی یابد.
● اما اگر متوفی فرزند دیگری نداشته باشد ترکه به نوادگان متوفی خواهد رسید باید توجه شود که در این حالت نوه ی دختری معادل سهم الارثی را دریافت می کند که به مادر او تعلق می گرفت و نوه ی پسری معادل سهم الارثی را دریافت می کند که در صورت حیات پدرش به او تعلق می گرفت و در حقیقت جنسیت نوادگان در این قسمت ملاک نیست.
سهم الارث برادر و خواهر متوفی چه میزان است؟
میزان سهم الارث برادر و خواهر متوفی مطابق با قانون در طبقه ی دوم قرار دارند لذا تا زمانی که متوفی دارای پدر، مادر و فرزند، نوادگان یا هر یک از این ها به تنهایی باشد برادر و خواهر او از ارث برخوردار نیستند. اما در حالتی که متوفی هیچ یک از وراث طبقه ی اول (پدر، مادر، فرزند و نوادگان) را نداشته باشد نوبت به خواهر و برادران متوفی می رسد و حسب مورد آنان سهمی از ارث متوفی خواهند داشت:
● در این حالت سهم برادران متوفی از ترکه او دو برابر سهم خواهران متوفی خواهد بود.
● سهم ارث خواهر متوفی که مشترک از پدر و مادر یا مشترک از پدراست ، درصورتی که برادر یا اجداد پدری نباشد یک دوم ٢/١ واحد (یک خواهر) و در صورتی که خواهران متعدد باشند سهم آنان دو سوم ٣/٢ واحد از ترکه متوفی می باشد.
● سهم ارث برادر و خواهر متوفی در صورتی که مشترک از مادر باشند یک ششم ۶/١ از ترکه خواهد بود در صورتی که واحد باشد و در صورتی که متعدد باشند یک سوم ٣/١ از ترکه متوفی خواهد بود.
آیا پدر بزرگ و مادربزرگ متوفی از او ارث می برند؟
اجداد (پدر بزرگ و مادر بزرگ) متوفی نیز از اشخاصی هستند که در طبقه ی دوم قرار دارند و در صورت نبود وارثی در طبقه ی اول آن ها نیز در کنار خواهر و برادر متوفی دارای سهم الارث خواهند بود:
● سهم الارث اجداد طبق قانون به این صورت است که پدر بزرگ متوفی دو برابر مادربزرگ متوفی ارث خواهد برد.
● اگر پدر بزرگ و مادربزرگ متوفی از جانب مادر مشترک باشند سهم آنان یک سوم ٣/١ خواهد بود که به تساوی میان آنان تقسیم می شود.
آیا عمه و عمو ارث میبرند؟
عمو و عمه ی متوفی از اشخاصی هستند که در طبقه ی سوم قرار دارند لذا تا زمانی که وارثانی از طبقه ی اول و دوم وجود داشته باشند به عمو و عمه ی متوفی ارثی نخواهد رسید. اما در حالتی که متوفی دارای وراثی از طبقه ی اول و دوم نباشد و دارای عمو و عمه ای باشد در این حالت آنان دارای سهم الارث از ترکه متوفی خواهند بود:
● ترکه متوفی میان عمو و عمه های متوفی به نسبت دو به یک تقسیم خواهد شد به این صورت
که عمو یا عمو های متوفی دو برابر عمه یا عمه های متوفی ارث خواهند برد.
سهم الارث دایی و خاله متوفی چه میزان است؟
دایی و خاله متوفی نیز از جمله اشخاصی هستند که در طبقه ی سوم قرار دارند لذا تا زمانی که وراثی از طبقه ی اول و دوم وجود داشته باشد دایی و خاله متوفی سهم الارثی نخواهند داشت.
بنابراین در حالی که متوفی تنها وارثانی از طبقه ی سوم داشته باشد خاله و دایی از ترکه متوفی ارث می برند. برای مثال اگر متوفی یک عمو و یک خاله و یک دایی داشته باشد هر سه آنان از ترکه متوفی ارث می برند.
● سهم الارث دایی و خاله متوفی یک سوم ٣/١ از ترکه متوفی خواهد بود که میان آنان به تساوی تقسیم می شود.
● در حالتی که متوفی تنها یک دایی یا یک خاله داشته باشد سهم الارث آن دایی یا خاله یک ششم ۶/١ از ترکه متوفی خواهد بود.
نتیجه گیری
شناسایی وراث متوفی و میزان سهم الارث هر یک از آنان برای صدور گواهی انحصار وراثت و اقدامات بعدی تحریر و تقسیم ترکه ضروری می باشد. وراث و سهم الارث هر یک از آنان مطابق با شرع مقدس اسلام در قانون تعیین شده است و البته قواعد ارث در هر کشوری می تواند متفاوت باشد. گاهی شرایطی پیش می آید که در میزان سهم الارث هر یک از وراث اختلاف به وجود می آید در این خصوص و با توجه به پیچیدگی مباحث ارث و تقسیم ترکه مشورت با یک وکیل یا مشاور حقوقی ضروری به نظر می رسد.
سلام
ببخشید اگه پسری قبل از فوت مادر فوت کنه به بچه های آن پسر ارثی می رسه؟
سلام
خیر؛ اگر پسر قبل از فوت مادر فوت کند به فرزندان آن پسر ارثی نخواهد رسید مگر آن که مادر
تنها همین فرزند را داشته باشد که در این صورت به دلیل نبود فرزند دیگر ارث به فرزندان آن پسر
خواهد رسید.