امروزه با توجه به فراگیر شدن شبکه های اینترنتی و استفاده عموم از این فناوری نوین به تبع وجود آن باعث به وجود آمدن جرایمی در این زمینه شده و افراد سودجوی زیادی از این موضوع سوءاستفاده کرده و مرتکب جرایمی میشوند که این روزها از شایع ترین شکایت ها را میتوان در خصوص انتشار تصاویر خصوصی و محرمانه در فضای مجازی یافت که در مراجع مربوطه پیگیری میشوند.
قانونگذار با مراقبت از حق و حقوق افراد جامعه قواعد و مقرراتی را تنظیم نموده است با وجود این قواعد افراد جامعه می‌توانند از تضییع و پایمال شدن حقشان جلوگیری کنند ما در این باره راه های شکایت و رسیدگی را توضیح خواهیم داد، جرایمی که در زمینه فضای مجازی و اینترنتی انجام میشود را جرایم سایبری یا رایانه‌ای می‌گویند از این رو انتشار و یا تهدید به انتشار عکس ها و یا فیلم های خصوصی جرم تلقی شده و قابل پیگیری قانونی است.
جرم و مجازات انتشار فیلم ،عکس و صدای دیگران:
پخش کردن عکس و تصاویر افراد در فضای مجازی شرایطی را برای افراد سود جو فراهم کرده که بتوانند از فیلم ها و تصاویر افراد هر استفاده ای بکنند.
این جرم شامل دو جنبه اصلی است که برای اینکه عملی را جرم تلقی کنیم باید وجود داشته باشد:
۱.مورد اول اینکه طبق ماده ۱۶ جرایم رایانه‌ای شخصی که مرتکب جرم هتک حرمت و حیثیت افراد میشود، اقدام به تحریف و تغییر و انتشار عکس دیگران در فضای مجازی کند.
همچنین اگر با استفاده از فتوشاپ یا برنامه های دیگر شخص این عکس ها و فیلم ها را به صورت مستهجن و مبتذل درست کند به حداکثر مجازات محکوم خواهد شد.
طبق ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای :
« هرکس به وسیله سیستم‌های رایانه‌ای یا مخابراتی، فیلم یا صوت یا تصویر دیگران را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند، به نحوی که عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از ۹۱ روز تا ۲ سال، یا جزای نقدی از ۵ تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
تبصره ـ چنانچه تغییر یا تحریف به صورت مستهجن باشد، مرتکب به حداکثر هر دو مجازات مقرر محکوم خواهد شد »
۲.مورد دوم اینکه شخصی که مرتکب هتک حرمت و حیثیت افراد میشود، اقدام به انتشار فیلم و عکس و صدای دیگران بدون رضایت و اجازه آنها کند، چنانچه عکس و تصاویر منتشر شده جزء دسته تصاویر مستهجن قرارگیرد حتی اگر با اجازه و رضایت شخص صاحب فیلم و عکس و یا حتی متعلق به خود شخص باشد مجرم شناخته شده وبه محازات حبس و حزای نقدی محکوم میشود.
مطابق ماده ۱۷ قانون جزایم رایانه ای:
« هر کس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او جز در موارد قانونی منتشر کند یا دسترس دیگران قرار دهد، به نحوی که منجر به ضرر یا عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از ۹۱ روز تا ۲ سال یا جزای نقدی از ۵ تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد »
آیا تهدید به انتشار تصاویر خصوصی و فیلم‌های خصوصی و محرمانه افراد جرم محسوب میشود؟
گاهی ممکن است شخصی شما را تهدید به انتشار تصاویر وفیلم های خصوصی کند، در ابتدا باید به چند نکته توجه کرد که آیا فقط صرفاً یک تهدید لفظی است یا به مرحله عمل هم می‌رسد؟ بنابراین قانون شرایطی را درنظر گرفته است تا درصورت تحقق جرم تهدید به انتشار تصاویرو فیلم های خصوصی تصمیم مقتضی گرفته شود که آن شرایط بدین نحو است:
۱.در ابتدا باید دید شخصی که تهدید می‌کند واقعاً توانایی انتشار تصاویر و فیلم‌ها را دارد یا خیر چون در بسیاری از موارد ممکن است آن شخص دسترسی به اینترنت نداشته باشد یا سواد کافی برای کار با اینترنت را نداشته باشد که در این صورت اگر تهدید به انتشار تصاویر خصوصی کند جرم تلقی نمیشود.
۲.در مرحله دوم باید دقت کرد آیا شخصی که شما را تهدید به انتشار تصاویر خصوصی کرده از شما عکس یا فیلم خصوصی ای دارد یا خیر، بنابراین تهدید شخصی که ازشما هیچگونه عکس یا فیلم خصوصی ای ندارد عنوان جرم را به خود نمیگیرد.
۳.در آخر باید توجه داشت که بر اساس شرایط عرفی ، تهدید شونده دچار ترس و خوف شده است یا خیر،در این‌باره وضعیت تهدیدشونده و عرف ملاک تشخیص و عمل است. بنابراین چنانچه تهدید عرفا موجب خوف و ترس در تهدید شونده شود اگرچه تهدید به مرحله عمل نرسد میتوان از تهدید کننده بابت تهدید به انتشار تصاویر و فیلم‌های خصوصی شکایت کرد و صرف عملی نشدن تهدید نمی‌تواند باعث شود مجازاتی برای تهدید کننده درنظر گرفته نشود.
مجازات جرم تهدید به انتشار تصاویر خصوصی و فیلم‌های خصوصی و محرمانه:
تهدید به انتشار تصاویر و فیلم‌های خصوصی یکی از معضلات دیگری است که با توجه به مشکلاتی که امروزه پیش می‌آید افرادی سودجو با استفاده از تهدید قصد دارند کار خود را پیش ببرند و عکس و فیلم های خصوصی دیگران را ابزاری جهت اخاذی قرار میدهند، بنابراین قانونگذاری جهت حمایت از افراد جامعه برای اشخاصی صرف تهدید را جهت سوءاستفاده و اخاذی بکار میبرند حتی اگر وارد مرحله اجرایی و عملی تهدید نشوند مجازات تعیین کرده است و میتواند مورد پیگرد کیفری قرار بگیرد.
طبق ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی تهدید به جرم عبارت است از:
«هرکس دیگری را به هرنحوی، به قتل یا ضررهای نفسی و شرافتی یا مالی یا به افشای سری نسبت به خود یا بستگان او تهدید کند، اعم از اینکه به واسطه این کار تقاضای دریافت وجه یا انجام امر یا ترک فعلی را کرده یا نکرده باشد به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه یا زندان از دو ماه تا دو سال محکوم میشود»
چنانچه اگر شخصی به هرشکلی تهدید خود را عملی کرد در این حالت شخص تهدید کننده هم بخاطر جرم تهدید و هم جرم انتشار تصاویر و فیلم‌های خصوصی دیگران به مجازات محکوم خواهد شد.(یعنی جزای نقدی ۴۰میلیون ریال و دو سال حبس)
همچنین چنانچه جرم تهدید همراه با جرائم دیگری باشد مانند توهین ، افترا ،اخاذی و… بیشتریم مجازاتی که در قانون برای هر جرم پیش بینی شده است برای مجرم در نظر گرفته میشود.
حال برای افراد عادی این سوال مطرح میشود که چگونه و از چه طریقی میتوان در مقابل افراد سودجو ای که اقدام و یا تهدید به انتشار تصاویر خصوصی میکنند ایستاد و شکایت کرد؟
بهتر است برای رسیدگی دقیق‌تر برای شکایت از این موضوعات را به دست وکلای مجرب بسپارید تا راحت تر و سریع تر به حقوق خود برسید.
- ۱.در ابتدا باید این نکته را درنظر گرفت اشخاصی که عکس و یا فیلم های خصوصی دیگران را با رضایت آنها در فضای مجازی انتشار میدهند یا در شبکه های ارتباطی مانند اینستاگرام قرار میدهند جرم تلقی نشده و مجازاتی ندارد مگر اینکه حتی با وجود رضایت تصاویر و صور قبیحه و مستهجن باشند ، همچنین اگر شخصی اقدام به انتشار تصاویر و فیلم‌های خود در فضای مجازی کند مجازاتی ندارد مگر اینکه این تصاویر مستهجن باشند که برخورد قانونی میشود.
- ۲.باید توجه داشت که جرم انتشار تصاویر خصوصی دیگران در زمره جرایم با جنبه خصوصی قرار میگیرد و حتما باید شاکی خصوصی وجود داشته باشد تا از طرق قانونی قابل تعقیب و پیگیری باشد و اگر صاحب تصاویر که شاکی است این موضوع را از طریق قانونی اقدام به پیگیری نکند و شکایتی طرح نکند پرونده ای تشکیل نمیشود و پرونده مسکوت خواهد ماند.
- ۳.در صورتی که صاحب تصاویر قصد شکایت داشته باشد ابتدا میتواند به دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی قوه قضائیه مراجعه کرده و برای طرح شکوائیه باید ادله و مسندات موجود را همراه خود ببرد که میتواند اعم از متن پیامک، متن های فرستاده شده از طرف تهدید کننده برای انتشار تصاویر ، شهود و… است را لازم است همراه داشته باشد.
- ۴.پس از ثبت مشخصات فرد تهدید کننده شکوائیه خود را ثبت کند، پس اینکه شکوائیه طرح شد براساس محلی که شکوائیه در آن جا طرح شده و پرونده تشکیل شده به دادسرای مربوطه ارجاع داده میشود (مثلا اگر محل تهران باشد دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه ای) و تحقیقات قانونی جهت اثبات صحت ادعا و ادله ی شخص شاکی آغاز میشود.
- ۵. در صورتی که دادیار پرونده تشخیص دهد برای متهم قرار مجرمیت صادر میشود و برای وی وثیقه تعیین شده و ابلاغیه ای جهت جلب به دادرسی برای او صادر میشود .این قرار تا ۱۰ روز پس از ابلاغ به وی قابل اعتراض خواهد بود. پس از آن پرونده به دادگاه .ارجاع میشود تا قاضی برای آن وقت رسیدگی تعیین نماید
در جلسه رسیدگی ادله ومستندات شاکی و همچنین دفاعیات متهم مطرح و رسیدگی میشود و پس از آن که دادگاه رای مقتضی را صادر نمود این رای تا ۲۰روز قابل اعتراض و تجدیدنظر خواهی میباشد و درصورتی که هریک از طرفین در مهلت قانونی نسبت به رای صادره اعتراض داشته باشند پرونده به دادگاه تجدید نظر ارجاع میشود. پس از صدور رای .تجدیدنظر، رای قطعی گردیده و برای اجرا به واحد اجرای احکام دادگاه ارجاع داده میشود
نتیجه گیری:
با پیشرفت تکنولوژی روز افزون و وجود فضای و مجازی و اینترنت به تبع آن اشخاصی پیدا میشوند که از این طریق به دنبال سودجویی و اخاذی باشند درربسیاری از موارد این افراد برای رسیدن به خواسته خود دیگران را تهدید به انتشار تصاویر خصوصی و یا ساخت صفحات فیک و دروغین برای اشخاص میکنند و یا این عمل را انجام میدهند و با شرف و حیثیت افراد بازی میکنند مردم نباید در مقابل این‌گونه اشخاص تسلیم خواسته های آنان شوند و می‌توانند با طرح شکایت و یا مراجعه به وکلای مجرب سریعا به این موضوع رسیدگی کنند.
در اخر باید توجه داشت که صلاحیت رسیدگی به این موارد دادسرای ارشاد رسیدگی میباشد و درصورتی که بزه دیدگان در برابر جرایمی از این شکل سکوت کنند و پیگیری نکنند باعث میشود مجرمان بیشتری در جامعه موجب قربانی شدن افراد زیادی شود.
درصورتیکه تمایل به مشاوره با بهترین وکیل تهران و وکیل حقوقی مجرب دارید میتوانید بصورت تلفنی مشاوره (رایگان) دریافت نمایید.
