مهریه حق مالی زوجه بوده و زوج ملزم به آن است که این حق را پرداخت کند و به بهانه عدم تمکن مالی، نمی تواند از پرداخت مهریه ممانعت کند؛ مگر آنکه زوجه او را از بری الذمه کند و مهریه اش را ببخشد در غیر این صورت زوجه می تواند به علت عدم پرداخت دینی که بر ذمه زوج بوده خواستار جلب و اجرای مجازات حبس وی از دادگاه باشد اما قانون گذار در قانون جدید مهریه، به نفع زوج عمل کرد و تغییراتی را در قانون جدید مهریه اعمال کرد و طی بخشنامه جدید اعلام داشت که زوج، زمانی ملزم به پرداخت می شود که زوجه استطاعت مالی او را به دادگاه اثبات کند در غیر این صورت، اصل بر عدم توانایی مال زوج به پرداخت است و این عدم پرداخت برخلاف سابق منجر به آن نیست که زوج را محکوم به حبس کند چرا که قانون کاهش حبس مجازات های تعزیری99 در تلاش است که به منظور جلوگیری از حبس زدایی، مردی که از پرداخت مهریه معسر است را محکوم به تحمل حبس نکند مگر مردی که واقعا توانایی مالی دارد اما از پرداخت ممانعت می کند که در اینجا زوج در بدوا امر به پرداخت ملزم می گردد و در صورتی که امتناع از پرداخت کرد به تحمل حبس محکوم می باشد. در ادامه در خصوص قانون جدید مهریه 1402 صحبت خواهیم کرد.
آیا قانون گذار در قانون جدید مهریه1402، به نفع زوج عمل کرده و حق زوجه را تضییع کرده است؟
در این قانون تغییراتی که به موجب آمده از جهاتی به نفع زوج بوده است:
1. اصل بر عدم توانایی زوج بوده و مرد الزامی به پرداخت مهریه ندارد مگر زوجه با انجام استعلام از اداره ثبت، تمکن مالی مرد را به دادگاه اثبات نماید.
2. مرد ملزم به پرداخت 110 سکه بهار آزادی به زوجه می باشد مگر زوجه بتواند اثبات کند که زوج می تواند مازاد بر 110 سکه، که مهریه تعیین شده زوجه بوده را بپردازد.
3.اگر پس از انجام استعلامات، بر دادگاه اثبات شود که زوج به جز مستثنیات دین، مالی را ندارد که بتواند اقدام به پرداخت یکجا مهریه زوجه نماید حکم به تقسیط مهریه داده و بنا بر توانایی مالی زوج، او را ملزم به پرداخت در موعد مقرر می کند.
4 اگر زوج از پرداخت مهریه، در موعد اقساط ممانعت کند و اثبات گردد که او توانایی مالی و تمکن به پرداخت ندارد زوجه نمی تواند خواستار حکم جلب و اجرای مجازات حبس زوج از دادگاه باشد مگر به موجب ادله اثبات کند که زوجه به قصد فرار از دین، اموال خود را نقل و انتقال داده و یا توانایی مالی به دست آورده که می تواند مهریه زوجه را پرداخت نماید.
نحوه مطالبه مهریه طبق قانون جدید مهریه 1402
برخلاف سابق که قانون گذار به زوجه این اختیار را داده بوده که بتواند در دو مرجع صلاحیت دار قضایی به انتخاب خود خواسته مطالبه مهریه را مطرح سازد دادگاه یا اداره ثبت، در قانون جدید مهریه 1402 پذیرش دعوی مطالبه مهریه را زمانی قابل قبول دانسته است که زوجه در بدوا امر تقاضای خود را در دایره اجرای ثبت مطرح سازد و از این مرجع خواستار شود که استعلامات لازمه را در جهت اثبات دارایی و اموال زوج اعلام دارد و نمی تواند قبل از انجام این تشریفات از دادگاه خانواده خواستار آن شود که به دعوی وی تحت عنوان مطالبه مهریه ترتیب اثر بدهد مگر آنکه:
1. بعد از انجام استعلام از بانک، پلیس راهور و ثبت اسناد و املاک محرز گردد که مال و حساب بانکی به زوج تعلق ندارد و زوجه نمی تواند به موجب توقیف آن، خواستار مطالبه طلبش از زوج باشد.
2. بعد از گذشت 6 ماه از ثبت درخواست به دایره اجرای ثبت، اقدامات لازمه جهت انجام استعلامات و توقیف اموال زوج صورت نگرفته باشد.
در این دو فرض این حق برای زوجه بوده که به دادگاه خانواده مراجعه کند و دعوی خود را به طرفیت زوج مطرح و خواستار الزام زوج به پرداخت باشد اینکه مهریه یکجا پرداخت شود و یا تقسیط، وابسته به تصمیم قاضی پرونده دارد که با توجه به وضعیت تمکن مالی زوج و در نظر گرفتن اموالی که از دید قانون اجرای محکومیت های مالی جزو مستثنیات بوده و غیر قابل توقیف می باشد زوج را به پرداخت مهریه ملزم کند.
وضعیت مطالبه مهریه در عقد موقت
در رابطه با نکاح موقت نیز، زوج ملزم به آن است که حق مالی زوجه را به وی بپردازد و در صورتی که بخواهد از پرداخت امتناع کند این حق برای زوجه بوده که بتواند به طرقی که راجع به مطالبه مهریه در عقد دائم بیان داشتیم خواستار الزام وی به پرداخت باشد تنها نکته ای که در اینجا باید بدان توجه نمود آن است که اگر عقد موقت فی مابین زوجین به ثبت رسمی نرسیده باشد زوجه نمی تواند به جز مراجعه به دادگاه خانواده، خواستار دریافت حق قانونی خود باشد به بیان دیگر، در جایی که عقد موقت به ثبت نرسیده باشد مطالبه مهریه از طریق دایره اجرای ثبت امکان پذیر نمی باشد.
نتیجه گیری
ما در این مقاله به بررسی قانون جدید مهریه، که از بخشنامه قوه قضائیه نشات گرفته پرداختیم و بیان داشتیم که قانون گذار، در این بخشنامه، تغییراتی را راجع به مطالبه مهریه و نحوه طرح دعوی آن اعمال نموده که تا حدودی به نفع زوج می باشد. در صورتی که راجع به موضوع مورد بحث ابهامی برای شما وجود دارد می توانید کلیه سوالات حقوقی خود را با وکلای ما در میان بگذارید.
پیشنهادات
تیم حقوقی صدرا با داشتن 15 سال سابقه در امر وکالت در تلاش است که به همکاری وکلا و مشاورین متخصص و زبده بهترین خدمات را به شما عزیزانی که درگیر مشکلات حقوقی می باشید ارائه دهد.
برخی از سوالات متداول
1.مطابق قانون جدید مهریه 1402 اگر زوج از پرداخت مهریه ناتوان باشد تکلیف چیست؟
اصل بر عدم ملائت و ناتوانی زوج است و اگر زوجه مدعی است که زوج تمکن مالی کافی به پرداخت مهریه دارد ملزم به آن است که با ارائه مستندات درصدد اثبات ادعای خویش باشد.
2. آیا زوجه، در صورت عدم پرداخت مهریه، می تواند حکم جلب زوج را از دادگاه خواستار شود؟
قانون گذار به موجب قانون کاهش مجازات های تعزیری، در راستای حبس زدایی بوده و مردی که ناتوان از پرداخت مهریه بوده را محکوم به تحمل حبس نکرده مگر زوجه اثبات کند که زوج توانایی مالی کافی دارد و از پرداخت ممانعت می کند.
بدون دیدگاه